سوداگران مرگ در كمین مصرف كنندگان قلیان در قهوه خانه ها 
قهوه خانه در فرهنگ كهن ایرانی، مكانی برای خوردن چای خوش طعم ایرانی، نشر افكار و اخبار اجتماعی و سیاسی، نقالی و شاهنامه خوانی به شمار می رفت و در میان مردم نقشی فرهنگی و اعتباری داشت اما امروز با انحرافاتی روبرو شده است .
 

 هرچند اكنون برخی از قهوه خانه ها تلاش دارند اعتبار فرهنگی پیشین خود را احیا كنند اما استعمال دخانیات و قلیان در این اماكن، این فضاهای فرهنگی را به فضایی آكنده از دود و تهدید ، تبدیل كرده است.

البته استعمال دخانیات طبق آیین نامه اجرایی قانون جامع كنترل و مبارزه با دخانیات، ممنوع است اما معلوم نیست چرا قهوه خانه داران ، سال گذشته از شمول این آیین نامه خارج شدند.

گرچه بارها تلاش های متعددی از سوی مسولان ذیربط برای جمع آوری آن از اماكن عمومی به ویژه سفره‌خانه‌های سنتی شده است،‌ اما ظاهرا به راحتی نمی ‌توان شر آن را از چنین مكان‌هایی كم كرد.

این در حالی است كارشناسان بهداشتی بارها هشدار داده اند كه استعمال دخانیات، زمینه را برای رو آوردن افراد به ویژه نسل جوان به مواد مخدر فراهم می

*** فریب توتون های معطر و رنگارنگ را نخورید

متاسفانه اكنون برخی قهوه خانه ها با قلیان های رنگارنگ و توتون هایی با طعم های مختلف به مكانی برای فروش و توزیع مواد مخدر تبدیل شده اند.

طبق مشاهدات عینی  از برخی قهوه خانه ها ،مواد مخدر در این قهوه خانه ها به راحتی خرید و فروش می شود.

 كه اینگونه قهوه خانه ها به پاتوق معتادان و همچنین به مكانی امن برای رد و بدل مواد مخدر تبدیل شده است.

این قهوه خانه ها مملو از افراد مختلفی است كه در ظاهر برای قلیان كشیدن به این مكان ها مراجعه می كنند اما در حقیقت هدف اصلی آنان خرید و فروش مواد مخدر است.

فروشندگان مواد مخدر در اطراف یا داخل این قهوه خانه ها، مشتریان همیشگی خود را پیدا می كنند و به ترویج اعتیاد در جامعه دامن می زنند.

همچنین بسیاری از سوداگران مرگ، نخستین قربانیان خود را از این مكان ها شناسایی و انتخاب می كنند.

قلیان ها، ترفندی برای جذب معتادان شده اند و اینگونه است كه دامنه تهدیدات و تبعات شیوع موادمخدر در كشور از قهوه خانه ها، راه خود را برای وارد شدن به خانه های ایرانی باز می كند.

** 40 درصد معتادان به مواد مخدر، قبلا قلیان مصرف كرده اند

یك استاد دانشگاه علوم پزشكی تهران درباره اعتیاد آور بودن قلیان ها می گوید: برخلاف تصورات اشتباه برخی افراد كه قلیان را اعتیادآور نمی پندارند، این پدیده به علت بالا بودن میزان نیكوتین، خاصیت اعتیاد آور دارد.

دكتر' آزاده موسی پور ' می افزاید: در قلیان از زیانبارترین و بدترین نوع تنباكو استفاده می شود و كسانی كه قلیان را به شكل تفننی استفاده می كنند وقتی به سطح خونی خاص نیكوتن می رسند در این حالت متمایل و معتاد به مصرف مواد مخدر می شوند.

وی با بیان اینكه قلیان به خاطر شكل و شمایلی كه دارد گاهی برای تزئین خانه ها خریداری می شود، اضافه می كند: وسوسه آزمایش آن، خانواده را به سمت قلیان كشی سوق می دهد و زمینه ساز ورود به مصرف مواد مخدر است.

موسی پور بابیان اینكه 40 درصد معتادان به مواد مخدر، پیش تر مصرف كننده قلیان بوده اند، می گوید: بسیاری از تفاله های تنباكو كه باید در زباله دان ریخته و معدوم شوند، در قلیان مصرف می شود.

وی درباره احتمال عرضه مواد مخدر در برخی از قهوه خانه ها می گوید: بسیاری از افراد بویژه جوانان شبانه برای كشیدن قلیان به قهوه خانه روی می آورند و فردی كه این ماده دخانی را مصرف می كند، به دلیل وابستگی شدید به این ماده ، به استعمال انواع ماده مخدر نیز روی می آورد.

وی تصریح می كند، سودجویان، جوانان را در قهوه خانه رصد می كنند و معتقدند فردی كه قلیان می كشد آمادگی تجربه مصرف هر ماده دیگری را نیز دارد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می كند كه خانواده ها باید فرزندان خود را از مضرات قلیان و مواد مخدر آگاه كننده و بر تردد آنها كنترل داشته باشند.

به گفته معدنی ، طبق تحقیقات این جمعیت، 99 درصد معتادان و قاچاقچیان مواد مخدر و مبتلایان هپاتیت و ایدز با یك نخ سیگار شروع كرده اند.

*** سیگار دروازه ورود به اعتیاد

وی تاكید می كند سیگار دروازه ابتلا به تمام اعتیادها است.

وی بر اطلاع رسانی به مردم در این زمینه تاكید می كند و می افزاید: مردم باید نسبت به استعمال دخانیات در قهوه خانه ها حساس باشند.

به هرحال با توجه به اعتیاد آور بودن قلیان، میزان وابستگی به مصرف این ماده دخانی بسیار شدید است.

امروزه شركت های تولید كننده مواد دخانی، جوانان را با ترفندهای مختلف و ظواهر زیبا، به سمت اعتیاد می كشانند و این زنگ خطری برای والدین است.

علاوه براین، متخصصان اعلام می‌ كنند كه مصرف‌ كنندگان قلیان، در هر بار مصرف، دود بسیار زیادتری را در مقایسه با كشیدن یك نخ سیگار دریافت می‌ كنند.

افراد سیگاری كه به طور متداول ‌8 تا ‌12 نخ سیگار در روز مصرف می‌ كنند، به طور متوسط با ‌40 تا ‌75 پُك كه به مدت ‌5 تا ‌7 دقیقه به طول می ‌انجامد، حدود ‌5 تا 6 لیتر دود استنشاق می‌ كنند در حالی ‌كه مصرف ‌كننده قلیان در هر وعده مصرف كه به طور متداول ‌20 تا ‌80 دقیقه طول می ‌كشد، حدود ‌50 تا ‌200 پُك می ‌زند كه هر پك به طور متوسط حاوی ‌15/0 تا یك لیتر دود است.

همچنین تحقیقات اخیر نشان داده‌اند كه كشت مواد داخل لوله قلیان حاوی صدها نوع قارچ و میكروب بوده و این میكروب‌ها و قارچ ها به راحتی توسط دود، وارد دستگاه تنفس می شود و ایجاد عفونت های مزمن می‌ كند.

مردم تصور می كنند قلیان كشیدن یك تفریح است در صورتی كه قلیان از سیگار مضرتر است، كبودی لب و ناخن كه در افراد سیگاری دیده می شود در مصرف كنندگان قلیان بیش تر بوده و احتمال بروز سكته قلبی هم در این افراد بیشتر است.

برخلاف عقیده برخی از مردم كه تصور می كنند قلیان با توجه به آبی كه در كوره قلیان است و ادواتی مثل چوب و نی مقداری از سم و خطرات و مضرات دود را می گیرد، باید توجه داشت كه همین ادوات، سمی بودن و مضرات و ضرر و زیان دود ناشی از قلیان را تشدید می كند.

دود ناشی از قلیان در ادوات باقی می ماند و در مراحل بعدی و در اثر استفاده از قلیان به طور مستقیم وارد ریه می شود و ضرر و زیان جبران ناپذیری را به انسان وارد می سازد.

تنباكو و توتون كه در قلیان استفاده می شود معمولا از بدترین نوع توتون و تنباكوست و توتون های میوه ای و شیمیایی به مراتب بدتر از توتون معمولی هستند.

كشیدن قلیان یكی از عواملی است كه به انتقال بیماری های عفونی نظیر سل و هپاتیت منجر می شود و علت آن، استفاده مشترك از قلیان در بین افراد است.

قهوه خانه ها و استفاده از قلیان در این اماكن، یكی از معضلات جامعه ما محسوب می شود؛ وجود این معضل به علت خطرات پزشكی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، توجه جدی مسوولان ذیربط را می طلبد.

به نظر می رسد تهیه و تدوین قوانینی جامع از سوی دستگاه قانون گذاری ؛ اجرای دقیق و صحیح قانون ،‌ تشدید نظارت ها بر اینگونه اماكن و برخورد قاطع دستگاه های انتظامی و قضایی با متخلفین می تواند به حل این معضل مساعدت كند.